Vrijwilligers vormen sinds jaar en dag het kloppend hart van de sportsector. Zonder hun inzet zouden veel sportclubs en sportevenementen niet kunnen bestaan. Toch is het cruciaal om te erkennen dat vrijwilligerswerk fundamenteel verschilt van betaalde arbeid.
Een vrijwilliger kiest er bewust voor om zich belangeloos in te zetten. Dat betekent dat hij of zij geen loon ontvangt en geen ondergeschikte positie heeft binnen een gezagsverhouding zoals bij een werknemer. Dit betekent echter niet dat vrijwilligers niets terugkrijgen. Ze krijgen voldoening, sociale waardering, ervaring en soms een beperkte onkostenvergoeding, die al dan niet forfaitair wordt toegekend. Wat ze niet krijgen, en ook niet zouden moeten krijgen, zijn verplichtingen en verwachtingen die normaal gesproken bij een werknemer horen.
De sportsector is in beweging. Clubs en verenigingen hebben steeds vaker nood aan specifieke expertise, waardoor vrijwilligers soms taken op zich nemen die normaal bij een professional zouden horen. Denk aan trainers met hoge verantwoordelijkheden zoals ethische kwesties, coördinatoren die complexe administratieve taken uitvoeren, of bestuurders die steeds meer tijd moeten investeren. Dit zijn kenmerken die eerder bij een werknemer dan bij een vrijwilliger passen.
Veel vrijwilligers zetten zich hier met hart en ziel voor in, maar ze dragen vaak enorme verantwoordelijkheden, terwijl ze geen werknemersstatuut hebben en dus geen sociale bescherming of werkzekerheid genieten. Dit kan dit druk veroorzaken en het plezier in vrijwilligerswerk verminderen. Dit kan ertoe leiden dat minder mensen zich geroepen voelen om vrijwillig bij te dragen aan de sport. De uitdaging is dus om de inzet van vrijwilligers in balans te houden, zodat ze met goesting kunnen blijven bijdragen.
Om vrijwilligerswerk duurzaam en aantrekkelijk te houden, is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken en rollen goed af te bakenen. Dit betekent niet dat vrijwilligers minder belangrijk zijn, integendeel! Het betekent dat hun inzet nog beter tot zijn recht komt. Door goed samen te werken en een helder onderscheid te maken tussen vrijwillige en professionele taken, versterken we de sportsector zonder de kernwaarden van vrijwilligerswerk uit het oog te verliezen.
De sportsector staat voor een belangrijke uitdaging: erkennen dat vrijwilligers een onmisbare rol spelen, zonder hen te belasten met verantwoordelijkheden die een professioneel statuut vereisen. Dit betekent dat taken correct moeten worden verdeeld en dat er een onderscheid moet blijven tussen wat van een vrijwilliger mag worden verwacht en wat onder een professionele functie valt.
Door bewuster om te gaan met de rolverdeling en het juiste statuut toe te kennen aan taken, kan de sportsector professionaliseren zonder de kernwaarden van vrijwillige inzet te verliezen. Vrijwilligers moeten gewaardeerd worden voor hun bijdrage, maar niet ingezet worden als goedkope werkkrachten om tekorten in de sector op te vangen. De juiste waardering en verantwoordelijkheden toewijzen, dat is waar het om draait.
Bedankt aan alle vrijwilligers die zich met passie inzetten, zonder jullie zou sport niet hetzelfde zijn!
Vrijwilligers zijn het kloppend hart van de sportsector, maar hun rol verschilt fundamenteel van die van betaalde werknemers. Het is essentieel om duidelijke afspraken te maken en taken goed af te bakenen, zodat vrijwilligers met plezier kunnen blijven bijdragen.
Ik wil mijn loon ontvangen, maar de organisatie weigert te betalen omdat ze ontevreden zijn over mijn werk. Kunnen jullie mij hierbij helpen?
Dé vrijwilliger bestaat niet. Vooral niet in een sportsector waar mensen vanuit hun passie engagement opnemen die het vrijblijvende vaak overstijgt.