De traditionele visie op duurzame loopbanen – een aanpak die uitgaat van werkzekerheid, voorspelbaarheid en loyaliteit – maakt steeds meer plaats voor een dynamische benadering waarin veranderingen, verbinding, groei, werkbaarheid en inzetbaarheid centraal staan.
Een duurzaam loopbaanbeleid zorgt ervoor dat medewerkers en organisaties elkaar versterken. Het creëert een situatie waarbinnen talenten zich kunnen ontwikkelen en vergroot de veerkracht van de organisatie.
Binnen de sportsector staan veel organisaties nog in de startblokken als het om een visie rond duurzame loopbanen gaat. De eerste uitdaging bestaat er momenteel in om een solide basis uit te bouwen, met voldoende kwaliteitsvolle en zekere jobs.
Sportorganisaties werken vaak met beperkte en onzekere budgetten. Dat maakt het moeilijk om structureel te investeren in duurzame tewerkstelling en aanwervingen op langere termijn. Daardoor blijven ze terughoudend om effectief in te zetten op tewerkstelling.
Bovendien draait de sector in grote mate op vrijwilligers, ook binnen de bestuursfuncties van de sportorganisaties. Ondanks hun enorme inzet blijft de economische return voor hen doorgaans beperkt tot een onkostenvergoeding. De stap naar professionele tewerkstelling vraagt van de vrijwillige bestuurders opnieuw een extra inzet. Ze moeten bereid zijn hun vrije tijd te investeren in het opnemen van de rol als werkgever, met alle verantwoordelijkheden die daarbij horen.
Bijverdienen in de sport als kans op een loopbaan
Duurzame tewerkstellingsmogelijkheden in de sportsector zijn vandaag nog steeds schaars. Toch bieden vormen van tewerkstelling als bijverdienste in de sector ook kansen.
Heel wat sportprofessionals die momenteel actief zijn in de sport halen slechts een deel van hun inkomsten uit de sector. Hun hoofdinkomsten halen ze uit een andere tewerkstelling aangevuld met een bijverdienste in de sport.
Voor sportorganisaties is het financieel interessant om tijdens piekperiodes personeel in te zetten via verenigingswerk of studentenjobs. Deze contracten vormen een laagdrempelige kennismaking met tewerkstelling, zowel voor de professional als voor de organisatie. Beide partijen krijgen zo de kans om de voordelen van tewerkstelling in de sport te ervaren, zonder de langdurige en grotere verplichtingen van een regulier contract van onbepaalde duur. Het biedt de mogelijkheid om voeling te krijgen met tewerkstelling in de sector en om bij te sturen waar nodig.
Dergelijke contracten zijn meestal van korte duur of beperkt in aantal uren. Een eerste belangrijk nadeel, vanuit het oogpunt van duurzame tewerkstelling, is het ontbreken van sociale bescherming. Wanneer verenigingswerkers ziek worden of een blessure oplopen, is er geen vervangingsinkomen voor het aandeel verenigingswerk. Ook voor de andere sociale thema’s zoals pensioen of werkloosheid zijn er geen bijdragen en dus ook geen opbouw van rechten.
Daarom is deze vorm van tewerkstelling vooral geschikt als tijdelijke of aanvullende bijverdienste, maar verdwijnt ze vaak als eerste wanneer de werk-privébalans verstoord raakt of wanneer andere prioriteiten zich aandienen in de levensfase van de werknemer. Bij dergelijke tewerkstellingsvormen is het dan ook moeilijk om personeelsverloop tegen te gaan.
Hoewel het fiscaal voordelig is blijft het een aanvullende tewerkstelling naast een hoofdberoep, zonder duurzame loopbaanmogelijkheden.
Werken voor sportorganisaties: naar meer erkenning en duurzame loopbanen
Een duurzame loopbaan komt pas echt binnen bereik wanneer er sprake is van volwaardige tewerkstelling. De werknemers moeten daarvoor de mogelijkheid krijgen om naast het financiële luik, de nodige professionele skills te onderhouden en over de juiste omkadering beschikken, aangepast aan de wisselende noden in de verschillende fasen van hun loopbaan. In de sportsector is dat vandaag nog niet vanzelfsprekend.
De budgetten van sportorganisaties zijn vaak beperkt in vergelijking met commerciële spelers. Sommige sportorganisaties slagen erin om via sponsoring, kantine-inkomsten of inschrijvingsgelden een royaal werkingsbudget op te bouwen. Deze organisaties kunnen dan ook gaan nadenken over duurzame loopbanen binnen hun werking. Andere organisaties, die nochtans dezelfde sport aanbieden, hebben nauwelijks financiële speelruimte en worstelen met de vraag of structurele tewerkstelling überhaupt haalbaar is.
Daarnaast ligt het loon in de sector vaak laag. Voor non-profit sportclubs bestaat er geen sectoraal loonbarema, waardoor loonopbouw niet gegarandeerd is. Ervaring, anciënniteit of functie geven geen zekerheid op een eerlijk en transparant loon. Dit maakt het uitbouwen van een stabiele carrière binnen de sportsector onzeker.
Toch hebben alle organisaties met personeel er baat bij om na te denken over wat ze hun werknemers aanbieden.
Sportclubs kunnen zelf het voortouw nemen door een eigen, helder loonbeleid uit te werken. Het ontbreken van een sectoraal barema hoeft daarbij geen hindernis te zijn – het kan net een kans zijn om een loonstructuur op maat van de club te ontwikkelen. Zo onderscheiden clubs zich op de arbeidsmarkt en vergroten ze hun kansen om medewerkers aan te trekken én te behouden.
Heeft een club niet de financiële ruimte voor een hoger loon? Dan zijn er nog tal van andere manieren om werk te maken van duurzame tewerkstelling. Investeren in opleiding en ontwikkeling hoeft geen grote kost te zijn, maar levert wel een directe meerwaarde op in de vorm van meer expertise en professionalisering binnen de club.
Ook inzetten op een gezonde werk-privébalans, flexibiliteit, betrokkenheid en extra verlofdagen zijn waardevolle aspecten die bijdragen aan het welzijn van medewerkers – zonder dat ze per se extra budget vereisen. Een duurzame loopbaan draait dus om meer dan alleen het loon.
Bij Sportwerk ondersteunen en adviseren we dagelijks sportorganisaties in het opzetten van een realistisch en toekomstgericht loonbeleid. Daarbij houden we niet alleen rekening met de financiële mogelijkheden van de organisatie, maar ook met haar eigenheid en visie. Zo helpen we elke club haar sterktes uit te bouwen in de strijd tegen personeelsverloop in een krappe arbeidsmarkt.
De ambitie om het zelf te doen
Door het tekort aan volwaardige en duurzame jobs in de sportsector kiezen sommigen ervoor om het heft in eigen handen te nemen. Zo telt de sector heel wat zelfstandigen die met succes hun brood verdienen via het aanbieden van trainingen, (personal) coaching of privélessen.
Hoewel de stap naar zelfstandigheid niet vanzelfsprekend is, biedt ze ook kansen. Zelfstandigen nemen hun loopbaan in eigen handen en creëren ruimte voor eigen initiatief, autonomie en ondernemerschap. Tegelijk vraagt het ook een stevige inzet: ze moeten zich niet alleen onderscheiden van andere zelfstandigen, maar ook een meerwaarde bieden ten opzichte van goedkopere verenigingswerkers of vrijwilligers. Dat maakt het een competitieve markt, met vaak beperkte en onzekere winstmarges.
Daarnaast zijn zelfstandigen volledig zelf verantwoordelijk voor de uitbouw van hun loopbaan. Dat betekent: investeren in opleidingen en bijscholingen, zelf hun professionele groei aansturen, actief waken over een gezonde werk-privébalans – en dat alles binnen de grenzen van hun gerealiseerde omzet.
Op weg naar duurzame loopbanen in de sportsector
De sportsector staat vandaag voor uitdagingen op vlak van duurzame tewerkstelling, maar tegelijk biedt de huidige realiteit ook kansen om nieuwe wegen in te slaan.
Bijverdienmodellen zoals verenigingswerk en studentenjobs vormen voor veel sportprofessionals een laagdrempelige eerste stap richting een loopbaan in de sector. Ze geven organisaties én werknemers de kans om elkaar beter te leren kennen en samen te groeien, met oog op mogelijke verdere samenwerking.
Hoewel veel clubs kampen met beperkte middelen, hoeft dit geen rem te zijn op duurzame ontwikkeling. Door te investeren in een eigen loonbeleid, opleidingsmogelijkheden, flexibiliteit en betrokkenheid kunnen sportorganisaties hun aantrekkelijkheid als werkgever verhogen. Zelfs zonder groot budget kunnen kleine ingrepen zorgen voor meer werkgeluk, retentie en professionalisering.
De toekomst ligt in het erkennen en benutten van de kracht van elke organisatie, groot of klein. Of het nu via klassieke tewerkstelling, zelfstandig ondernemerschap of bijverdienmodellen gebeurt – duurzame loopbanen in de sport zijn wél mogelijk, mits de juiste ondersteuning en visie. Met gerichte begeleiding en samenwerking kunnen we als sector stappen zetten naar meer zekerheid, kwaliteit en groeikansen voor iedereen die zijn passie in de sport wil omzetten in een toekomstgerichte loopbaan.
Met Sportwerk Vlaanderen zetten we in op een duurzame sportarbeidsmarkt. Sportwerk Vlaanderen ondersteunt vandaag al tal van clubs richting duurzame tewerkstellingen door ondersteuning aan te bieden bij de uitbouw van o.a. een loonbeleid, een holistisch welzijnsbeleid of aanwervingsbeleid. Ook iets voor jouw club? Neem contact op met expertisecentrum@sportwerk.be.
Samen maken we werk van sport.
